دامپزشکان همیشه به دنبال بهترین دارو برای کنترل درد و التهاب در سگ، گربه، اسب، گاو، پرندگان، جوندگان و سایر حیوانات هستن. انتخاب نادرست دارو می‌تواندخطرناک و حتی مرگبار باشد. این راهنما به انتخاب علمی و دقیق بهترین و مناسب‌ترین داروهای ضر درد و التهاب به شما کمک می‌کند. سعی کرده‌ایم تا از اضافه گویی پرهیز کنیم و خلاصه‌ای مختصر، مفید و کاربردی را در دسترس شما عزیزان از داروهای ضد درد و ضد التهاب در دامپزشکی قرار بدهیم.
۱. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
پیش‌تر به طور کامل و جامع در مورد این داروها صحبت کرده‌ایم اما مجدد به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
مکانیسم اثر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: مهار آنزیم‌های COX-1 و COX-2 برای کاهش التهاب، تب و درد.
کاربرد: دردهای عضلانی، مفصلی، جراحی، ارتوپدی، آرتروز، التهاب حاد و مزمن.
مهارکننده‌های COX-1 و COX-2 غیرانتخابی
| نام دارو | گونه‌های مجاز | نکات مهم |
| کتوپروفن (Ketoprofen) | سگ، گربه، اسب، گاو | ضد التهاب قوی، اما عوارض گوارشی بالا |
| فلبوکسیکام (Flunixin meglumine) | اسب، گاو، سگ | ضد تب و ضد التهاب قوی، خطر زخم معده |
| فنوپروفن (Fenoprofen) | سگ، اسب | کمتر مورد استفاده |
| پیروکسیکام (Piroxicam) | سگ، اسب | کاربرد در تومورهای مثانه و التهاب |
مهار کننده انتخابی COX2
| نام دارو | گونه‌های مجاز | نکات مهم |
| کارپروفن (Carprofen) | سگ، گربه | ایمن‌تر برای معده نسبت به NSAIDهای قدیمی |
| ملوکسیکام (Meloxicam) | سگ، گربه، اسب، گاو | یکی از پرکاربردترین NSAIDها |
| فیرکوکسیب (Firocoxib) | سگ، اسب | کمتر عارضه گوارشی دارد |
| رابپروفن (Robenacoxib) | سگ، گربه | نیمه‌عمر کوتاه، ایمنی بالا |
۲. داروهای کورتیکواستروئیدی (استروئیدی)
مکانیسم اثر: سرکوب سیستم ایمنی و مهار التهابات شدید.
کاربرد: آرتریت، آلرژی، بیماری‌های خودایمنی، شوک، التهاب‌های عصبی، تورم مغزی.
| نام دارو | گونه‌های مجاز | نکات مهم |
| دگزامتازون (Dexamethasone) | همه گونه‌ها | ضدالتهاب بسیار قوی، اما سرکوب سیستم ایمنی |
| پردنیزولون (Prednisolone) | سگ، گربه، اسب | فرم خوراکی، جایگزین ضعیف‌تر برای دگزامتازون |
| بتامتازون (Betamethasone) | اسب، سگ | طول اثر زیاد، مناسب برای مفاصل |
| متیل پردنیزولون (Methylprednisolone) | سگ، گربه، اسب | فرم تزریقی طولانی‌اثر دارد |
| تریامسینولون (Triamcinolone) | سگ، اسب، گربه | کاربرد در بیماری‌های پوستی و مفصلی |
۳. داروهای ضد درد مخدری (اوپیوئیدی)
مکانیسم اثر: اثر بر گیرنده‌های اوپیوئیدی سیستم عصبی مرکزی، کاهش شدید درد.
کاربرد: کنترل دردهای شدید جراحی، سرطان، شکستگی‌ها، ضربه‌های مغزی.
| نام دارو | گونه‌های مجاز | نکات مهم |
| مورفین (Morphine) | سگ، اسب | ضد درد قوی، اما سرکوب تنفسی دارد |
| فنتانیل (Fentanyl) | سگ، گربه، اسب | بسیار قوی، در جراحی استفاده می‌شود |
| بوپرنورفین (Buprenorphine) | سگ، گربه | نیمه‌اوپیوئید، تأثیر طولانی‌تر |
| بوتورفانول (Butorphanol) | اسب، سگ، گربه | خاصیت ضد سرفه هم دارد |
۴. داروهای ضد درد نوروپاتیک (دردهای مزمن عصبی)
مکانیسم اثر: مهار تحریک عصبی، کاهش دردهای عصبی.
کاربرد: دردهای مزمن، دیابت، سرطان، سندرم درد مرکزی.
| نام دارو | گونه‌های مجاز | نکات مهم |
| گاباپنتین (Gabapentin) | سگ، گربه | مناسب برای دردهای مزمن و نوروپاتیک |
| پره‌گابالین (Pregabalin) | سگ، گربه | قوی‌تر از گاباپنتین، اما گران‌تر |
نکات مهم در مورد انتخاب بهترین داروهای ضد درد و ضد التهاب در دامپزشکی
حتما توجه داشته باشین که دارو باید با تجویز و نسخه دامپزشک باشد. در غیر این صورت احتمال بروز مسمومیت دارویی وجود دارد.
از داروهای ممنوعه مانند استامینوفن به هیچ وجه استفاده نکنید.
اگر دامپزشک هستید حتما پس از معاینه کامل و بررسی تمامی جوانب اقدام به تجویز دارو کنید در غیر این صورت حتما آزمایشات مربوطه را انجام دهید.
اگر صاحب حیوان هستید حتما از مشاوره داپزشکی استفاده کنید.