یکی از چالش‌های بزرگ در مراقبت از حیوانات خانگی، تشخیص درد است. حیوانات خانگی مانند سگ‌ها و گربه‌ها نمی‌توانند احساسات خود را همانند انسان‌ها بیان کنند، بنابراین دامپزشکان باید ابزارهای علمی و قابل اعتمادی برای ارزیابی درد حیوانات داشته باشند. سیستم Glasgow Pain Score یکی از پیشرفته‌ترین و معتبرترین روش‌ها برای ارزیابی شدت درد در حیوانات خانگی است که به دامپزشکان این امکان را می‌دهد تا درمان‌های مؤثرتر و سریع‌تری برای حیوانات ارائه دهند. تشخیص و درمان درد در حیوانات خانگی با سیستم Glasgow Pain Score می‌تواند در درمان و تجویز نسخه مناسب به دامپزشک کمک کند.
سیستم نمره‌دهی درد برای سگ‌ها و گربه‌ها به‌طور گسترده‌ای در دامپزشکی استفاده می‌شود تا درد حیوانات پس از جراحی، آسیب یا بیماری‌های مزمن به‌طور دقیق اندازه‌گیری شود. این سیستم با ارزیابی دقیق علائم فیزیکی، رفتاری و هوشیاری حیوان، به دامپزشکان کمک می‌کند تا از درمان‌های دارویی مناسب و مراقبت‌های بعد از عمل برای تسکین درد استفاده کنند.
در این مقاله، به بررسی روش‌های مختلف ارزیابی درد و اهمیت استفاده از این ابزار علمی در تشخیص و درمان درد حیوانات خانگی می‌پردازیم. همچنین، نحوه کنترل درد در سگ‌ها و گربه‌ها و تأثیر آن بر سلامت عمومی حیوانات را مورد بحث قرار خواهیم داد.
نمره‌دهی درد در سگ
| شاخص | ۰ | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ |
| وضعیت بدنی | طبیعی و راحت | بدن حالت خشک یا سفت | سختی در حرکت | محدودیت واضح | بی‌حرکتی کامل |
| واکنش به لمس درد | بی‌تفاوت | نگاه کردن به محل درد | دور شدن از دست | ناله یا جیغ | گاز گرفتن یا فرار |
| هوشیاری | فعال و هوشیار | کمی بی‌حال | بی‌حال ولی بیدار | خواب‌آلود | سخت بیدار می‌شه |
| رفتار اجتماعی | نرمال | کمی کم‌تعامل | بی‌تفاوت | تحریک‌پذیر | تهاجمی یا منزوی |
| پوزیشن بدن | دراز کشیده طبیعی | کمی جمع شده | جمع‌شدگی شدید | پاها زیر شکم | بی‌حرکت روی پهلو |
| واکنش به زخم/محل عمل | بی‌تفاوت | کمی حساس | ناله/عقب رفتن | مقاومت زیاد | گاز گرفتن یا جیغ |
امتیاز کل: از ۰ تا ۲۴
اگر امتیاز سگ بین ۸ تا ۲۴ باشد حتماً نیاز به کنترل درد دارد. تجویز هرگونه دارو و نسخه‌ای باید توسط دامپزشک انجام شود.
نمره‌دهی درد در گربه‌ها
| شاخص | ۰ | ۱ | ۲ | ۳ |
| ظاهر چهره | طبیعی | گوش‌ها کمی عقب | چشم نیمه‌باز | گوش عقب کامل، صورت سفت و آزرده حال |
| وضعیت بدن | راحت خوابیده باشد | کمی جمع شده باشد | روی شکم با تنش و درد دراز کشیده باشد | پنهان در گوشه |
| رفتار با محیط | علاقه‌مند و فعال | کمی بی‌تفاوت | بی‌تفاوت | منزوی یا تهاجمی |
| واکنش به لمس درد | بی‌تفاوت | لرزش یا نگاه به محل | مقاومت یا ناله | گاز گرفتن یا فرار |
امتیاز کل: از ۰ تا ۱۲
اگر امتیاز گربه بین ۵ تا ۱۲ باشد احتمال درد شدید و نیاز به کنترل دارویی وجود دارد.
نکات تکمیلی برای تشخیص و درمان درد سگ و گربه
زمان‌بندی ارزیابی مجدد
بعد از اعمال درمان یا جراحی، درد باید هر ۴ تا ۶ ساعت دوباره ارزیابی شود تا اطمینان حاصل بشه که درمان درد مؤثر بوده و نیاز به تغییر ندارد.
اقدامات پیشنهادی بر اساس نمره درد سگ و گربه
- ۰ تا ۴: بدون نیاز به دارو یا درمان خاص.
- ۵ تا ۸: نیاز به داروهای ضد درد ملایم مانند NSAID
- ۹ به بالا: نیاز به داروهای قوی‌تر (مانند اوپیوئیدها) و پیگیری فوری
هشدار اخلاقی
تسکین درد، علاوه بر جنبه درمانی، یک وظیفه اخلاقی برای دامپزشک است. در صورت نیاز می‌توانید با مشاوره آنلاین آقای دامپزشک در ارتباط باشید.