سیر و پیاز دوتا از پرکاربردترین مواد غذایی در سبد تغذیهای انسانها هستند. تقریبا در اکثر غذاهایی که میپزیم از پیاز استفاده میکنیم. سیر نیز باعث خوش طعم شدن بسیاری از غذاهای ما میشود. با اینکه سیر و پیاز برای ما دلچسب و خوشایند هستند اما میتوانند موجب بروز مشکلات جدی در سگها و گربهها بشوند. سیر و پیاز برای سگ و گربه جزو غذاهای مضر و سمی دستهبندی میشوند. حتی برخی پرندگان نیز به سیر و پیاز حساسیت دارند و حتی مقادیر بسیار کم از این مواد غذایی میتواند برای پتهای ما کشنده باشد. مسومیت با سیر و پیاز در سگها و گربهها، از شایعترین بیماریهای گوارشی است که از طریق گوارش کل بدن را درگیر میکند.
شاید برخی گمان کنند که این دو ماده غذایی، یعنی سیر و پیاز در حالت پخته ضرری ندارند. اما تفاوتی بین سیر و پیاز خام و پخته وجود ندارد. این دو ماده غذایی در هر سه حالت خام، پخته و آبپز برای پتها سمی است. اما دلیل این سمی بودن چیست. درست است که ما همواره توصیه برا مصرف غذای خشک برای پتها داریم اما چرا اگر یک غذا، مانند مرغی که با سیر و پیاز پخته شده است را به پت بدهیم برا اون مشکل ایجاد میکند.
در این مقاله میخواهیم به طور کامل سیر و پیاز را برای مصرف حیوانات خانگی، به خصوص سگ و گربهها بررسی کنیم. میخواهیم بدانیم که دلایلی عوارض و سمی بودن این دو غذا در پتهای دوست داشتنی ما چیست. اگر شما هم میخواهید بدانیک که اگر و گربه شما پیاز یا سیر خورد چه کاری انجام دهید، با ما همراه باشید.
چرا سیر و پیاز برای حیوانات خانگی سمی و مضر است؟
سیر و پیاز از خانواده آلیوم هستند و حاوی ترکیباتی سمی برای سگها، گربهها و حتی برخی پرندگان هستند. ماده سمی موجود در سیر و پیاز n-propyl disulfide است که به گلبولهای قرمز خون آسیب میزند. در واقع این ماده باعث لیز شدن و از بین رفتن گلبولهای قرمز خون میشود. لیز شدن به حالتی گفته می شود که دیواره گلبولهای قرمز شکننده میشود. به دنبال شکننده شدن گلبولهای قرمز و عبور آنها از عروف و مویرگهای نازک، گلبولهای شکننده از بین میروند. همچنین با پارگی دیواره گلبولها محتویات به بیرون نشت کرده و گلبولها از بین میروند. پس از تخریب گلبولهای قرمز با فرایند اکسیداسیون، گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز آسیب دیده را نابود کرده و در نتیجه کم خونی همولیتیک ایجاد میشود.
پیامد کم خونی ناشی از مصرف سیر و پیاز چیست؟
کمخونی پیامدها گستردهای دارد. از بی حالی و علائم تشنج تا آپنه و زجر تنفسی متفاوت هست. قلب برای جبران کمبود گلبول قرمز و کاهش ظرفیت بدن برای حمل اکسیژن، با قدرت بیشتری تپش میکند و همین موضوع باعث بالا رفتن میزان ضربان قلب و تعداد تنفس میشود. بدن حیوان به هرتیتبی میل به بقا دارد بنابراین باید شرایط هوموستازی خود را حفظ کند اما ممکن است شدت مسمویت با سیر و پیاز شدید باشد و راهی به پیش نرود.
چه مقدار سیر و پیاز برای سگ و گربه خطرناک است؟
شاید باور پذیر نباشد اما حتی ۱ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن پیاز، میتواند باعث بروز مسمومیت شدید در سگ و گربهها و حتی مرگ این حیوانات بشود. سیر خطرناکتر و قویتر از پیاز است و باید از دسترس حیوانات خانگی دور باشد. برخی گمان میکنند که اگر به پت خود سیر و پیاز بدهند خظری پیش نمیآید. بله ممکن است که خطر در لحظه با چشم دیده نشود، اما در نهایت تاثیر خود را خواهد گذاشت. به یاد داشته باشید که بیماریها به صورت تدریجی و مزمن باعث از دست رفتن حیوانات میشوند.
چگونه مسمومیت ناشی از مصرف سیر و پیاز در سگها و گربهها را تشخیص دهیم؟
تاثیر روی سگها بیشتر است اما چرا، زیرا سگ به غذای انسان علاقه زیادی دارد. حتی مقادیر اندک سیر و پیاز باعث مسمومیت سگ ها میشود. گربهها نسبت به خوردن غذای انسانها پرهیز بیشتری دارند و حتی ممکن است مستقیما سیر و پیاز را نخورند. با این حال به یاد داشته باشید که گربهها به شدت در برابر اثرات سمی سیر و پیاز حساس هستند اما تشخیص بالینی بیماری در گربهها نسبت به سگها سختتر است. پرندههای زینتی نیز نسبت به مصرف این مواد غذایی حساسیت دارند. تاثیر این مواد غذایی با معاینه اولیه و اخذ تاریخچه مشخص میشود. برای تشخیص دقیقتر از پاراکلینیک مانند آزمایش خون و سونوگرافی استفاده میکنیم. در سونوگرافی میتوان بزرگشدگی طحال یا کبد را مورد بررسی قرار داد.
آزمایش خون و تشخیص کم خونی ناشی از خوردن سیر و پیاز در سگ و گربه
- تشخیص Heinz Bodies: این ساختارها در گلبولهای قرمز دیده میشوند و نشاندهنده آسیب اکسیداتیو به این سلولها هستند.
- کاهش تعداد گلبولهای قرمز: کمخونی که علامت شایع این بیماری است، همراه با علائم ضعف و رنگپریدگی لثهها.
- هماتوکریت و MCHC پایین: مقادیر پایین این شاخصهای خونی، نشاندهنده تخریب سلولهای خونی است.
- افزایش بیلیروبین: نشاندهنده افزایش تجزیه هموگلوبین در اثر همولیز.
آزمایش ادرار برای تشخیص کم خونی ناشی از مصرف سیر و پیاز در گربه و سگ
- وجود هموگلوبین در ادرار، بهدلیل تجزیه گلبولهای قرمز، یک نشانه رایج است.
- رنگ تیره ادرار (قرمز یا قهوهای) از دیگر شواهد مسمومیت میباشد.
علائم مسمومیت با سیر و پیاز در حیوانات خانگی چیست؟
- ضعف و بیحالی
- کاهش اشتها
- تنفس سریع و ضربان قلب بالا
- استفراغ و اسهال
- رنگپریدگی لثهها
- ادرار تیره (قرمز یا قهوهای)
- در موارد شدید: غش کردن و تشنج حیوان
علائم بالینی ممکن است بلافاصله بعد از مصرف سیر و پیاز و یا حتی چند روز پس از مصرف این مواد غذایی در سگها و گربهها ظاهر شوند.
درمان مسمومیت ناشی از سیر و پیاز در سگ و گربه
به هیچ وجه اقدام به خود درمانی نکنید، خود درمانی میتواند منجر به بروز مسمومیت دارویی شود. اگر سگ و گربه شما پیاز خورد، سریعا به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک با معاینه و اخذ تاریخچه بهترین درمان را برای پت شما انجام خواهد داد. حتما به دستورات و تجویزات نسخه دامپزشکی توجه کافی را داشته باشید. اولی راه ما القای استفراغ در سگ و گربه است. این کار بسیار کمک کننده است اما شرط انجام آن مراجعه سریع صاحب حیوان و ویزیت فوری است. اگر حیوان کم خون شده باشد باید از مکملهای خونساز استفاده کنیم. اگر کمخونی بسیار شدید باشد، باید خون از دست رفته را برای حیوان جایگزین کنیم و این کار با تزریق خون انجام میشود.
در مرحله بعد سرم تراپی و الکترولیت درمانی را انجام میدهیم که آب از دست رفته، الکترولیتها و قوای بدن حیوان را بازگردانی کنیم. همچنین با مایع درمانی وضعیت هوموستازی حیوان تا حد زیادی ثابت میشود. سرم رینگر لاکتات گزینه مناسبی است. ممکن است حیوان زجر تنفسی داشته باشد که در این صورت باید اکسیژن تراپی انجام شود. اکسیژن تراپی یا با دستگاه نبولایز یا با ماسک معمولی انجام میشود. در نهایت از داروهایی مانند ان-استیل سیستئین و حتی ب کمپلکس برای ثابت کردن وضعیت گلبولهای حیوان استفاده میکنیم. اگر علائمی از عفونتهای ثانویه ناشی از باکتری ببینیم باید آنتی بیوتیک تزریق کنیم. آمپی سیلین گزینه خوبی است. برای درمان مسمومیت با سیر و پیاز در حیوانات خانگی با ویزیت و مشاور آنلاین آقای دامپزشک در ارتباط باشید.
پیشگیری از مسمویت با سیر و پیاز در سگ و گربهها
- غذاهای انسان در دسترس سگ و گربه نباشد. خصوصا غذاهایی که با سیر و پیاز پخته شدهاند.
- اجازه ندهید سگها و گربهها با کنجکاوی خود سراغ سیر و پیاز ها بروند.
- از دیگران بخواهید هیچ غذای آمادهای به سگ و گربه شما ندهند.
- معاینات بالینی دورهای
سوالات متداول مصرف سیر و پیاز برای سگ و گربه
چرا سیر و پیاز برای سگ و گربه مضر است؟
حتی مقدار کمی از سیر یا پیاز میتواند برای سگها و گربهها سمی باشد. بهطور خاص، ۱ گرم از پیاز به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، میتواند منجر به مسمومیت شدید و حتی مرگ شود. سیر حتی خطرناکتر از پیاز است.
چه مقدار سیر و پیاز برای سگ و گربه خطرناک است؟
علائم معمول شامل ضعف و بیحالی، کاهش اشتها، تنفس سریع، ضربان قلب بالا، استفراغ، اسهال و ادرار تیره میشود. در موارد شدید، حیوان ممکن است دچار تشنج یا غش شود.
علائم مسمومیت با سیر و پیاز در سگ و گربه چگونه است؟
اولین اقدام در درمان، القای استفراغ است که باید به سرعت انجام شود. سپس، سرمتراپی برای بازگرداندن الکترولیتها و مایعات از دست رفته ضروری است. در برخی موارد، تزریق خون و اکسیژنتراپی نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
چطور میتوان مسمومیت با سیر و پیاز را درمان کرد؟
اولین اقدام در درمان، القای استفراغ است که باید به سرعت انجام شود. سپس، سرمتراپی برای بازگرداندن الکترولیتها و مایعات از دست رفته ضروری است. در برخی موارد، تزریق خون و اکسیژنتراپی نیز ممکن است مورد نیاز باشد.
آیا سیر و پیاز پخته برای سگ و گربه خطر ندارد؟
نه، تفاوتی بین سیر و پیاز خام یا پخته وجود ندارد. در هر حالتی، سیر و پیاز برای حیوانات خانگی خطرناک هستند و باید از مصرف آنها اجتناب شود.